گزارشی از نارضایتی زلزله زدگان خوی نسبت به ضعف در مدیریت بحران
مدیریت بحران یا بحران مدیرت؟
شیرین شریفی- روزنامه‌نگار
در شامگاه هشتم بهمن ماه زلزله‌ای به بزرگی 5/9 ریشتر، شمال غربی ترین نقطه کشور یعنی شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی را لرزاند.
با توجه به گذشت دو هفته از زمان وقوع این زلزله مهیب سرمای غیر قابل تحمل هوا، نبود وسایل گرمایشی و عدم مدیریت در امداد رسانی شرایط سختی را برای زلزله زدگان بوجود آورده است.
مردم نگران و بخاطر پس لرزه‌های مکرر و ترس از ماندن زیر آوار مجبورند در هوای سرد و سوزناک زمستانی این منطقه کوهستانی روزها و شبهای خود را سپری کنند و همه این شرایط در حالیست که اکثر قریب به اتفاق مردم از نحوه امداد رسانی و مدیریت بحران مسئولان کشوری و استانی گلایه‌مند هستند.
آنچه را در این گزارش می‌خوانید مشاهدات میدانی خبرنگار مساوات آنلاین از روستاهای زلزله زده اطراف شهرستان خوی میباشد.
جهت تهیه گزارش در 15 کیلومتری شهرستان خوی وارد روستایی به نام بختیاران شدم و وقتی برای گرفتن گزارش از خودرو پیاده شدم چنان باد سرد و سوزناکی بر منطقه حاکم بود که از شدت سرما به خود لرزیدم با خود گفتم: من که تازه وارد روستا شدم نمیتوانم این سوز و سرما را تحمل کنم؛ این مردم چگونه میتوانند در بیرون از خانه‌های خود و زیر چادر البته اگر چادری در کار باشد! روزها و شبهای خود را سپری کنند؟
به هرحال چاره ای نبود به سراغ رییس شورای روستا رفتم و از مشکلات به وجود آمده در روستای آنها بعد از وقوع زلزله پرسیدم.
محمدی رییس شورای روستای بختیاران خوی از آسیبهای وارده به خانه های این روستا می گوید: «همه مردم روستا وحشت زده شده اند و به دلیل پس لرزه‌های مکرر جرات ماندن در خانه‌های خود را ندارند و به همین دلیل مجبور به ماندن در چادر هستند و کمبود چادر در این شرایط بحرانی از عمده‌ترین مشکل مردم این روستا میباشد؛ متاسفانه ما برای 115 خانوار در این روستا تنها موفق به دریافت 30 عدد چادر از طرف هلال احمر شدیم و بقیه مردم مجبورند شب را تا صبح بخاطر ترس از وقوع زلزله دوباره، داخل خودروهای خود و یا زیر نایلون سپری کنند. بیشتر کمکهای دریافتی تا کنون از طرف مردم بوده که از طرف شورای روستا میان مردم توزیع شده است. بیشترین کمک‌ها از شهرهای اطراف مثل ارومیه، تبریز و اردبیل بوده است.»
مردم از عدم ارزیابی خسارتهای وارد شده به منازل مسکونی خود در برخی از مناطق گلایه مند هستند
مردم روستا از عدم ارزیابی خسارتهای ناشی از زلزله در مناطق خود شکایت دارند و اظهار می کنند: «با توجه به اینکه استاندار هم اعلام کرده که ارزیابی منازل آسیب دیده به اتمام رسیده ولی متاسفانه تا کنون در برخی از روستاها عملا هیچ گونه ارزیابی انجام نشده است.»
برای بازسازی و حتی آوار برداری در برخی از روستاها خود مردم دست به کار شده اند
در مسیر بازگشت از روستا به طرف خوی حرکت کردیم که با حجم ترافیک بسیار بالایی روبرو شدیم بطوری که از 15 کیلومتری خوی این حجم از ترافیک به وضوح نمایان بود وقتی علت این حجم از ترافیک را جویا شدیم مردم علت را ایستهای بازرسی بخاطر تامین امنیت مردم زلزله زده جهت جلوگیری از سرقت‌های احتمالی عنوان کردند. در این مسیر وارد روستایی دیگر در کنار جاد شدم و به نزدیکی چند چادر رفتم که خانمی جوان با وضعیتی پریشان از آواربرداری پس از 6 روز تحمل و عدم همراهی مسئولان گفت:« با وجود بازدید وزیر کشور از این منطقه و دلجویی از مردم و وعده‌هایی جهت بازسازی و آوار برداری سریع این مناطق، متاسفانه تا کنون هیچ گونه اقدامی انجام نشده است و به دلیل سرمای شدید در منطقه مجبور شدیم خودمان دست به کار شویم.چرا که دیگر هیچ امیدی برای ما مردم زلزله زده نمانده است.»
کنکوری‌هاخواستار اختصاص سهمیه به مناطق زلزله زده شدند
در میان تهیه گزارش دختری جوان با دلهره و نگرانی از چادر محل اقامت خود به طرفم آمد و از نگرانیش در این شرایط بحرانی برای کنکور گفت: «تکلیف ما زلزله زدگان با این وضعیت روحی که همه چیزمان از بین رفته و در این شرایط نمی توانیم درس بخوانیم چیست؟ آیا قولی را که مسئولین جهت دادن سهمیه کنکور به دانش آموزان مناطق زلزله زده قرار بود اختصاص دهند عملی خواهد شد؟ ما چگونه میتوانیم در این شرایط که از لحاظ روحی و روانی در بدترین وضعیت موجود هستیم درس بخوانیم؟ تکلیف کسانی که از وضعیت اقتصادی مناسبی برخوردار نیستند و توان تهیه دوباره کتابهای درسی خود را ندارند چیست؟
کمبود شیرخشک و اقلام دارویی
به گفته چند تن از روستاییان آسیب دیده زلزله خوی متاسفانه در میان زلزله زدگان به شدت کمبود دارو برای بیماران و همچنین شیر خشک برای کودکان وجود دارد. به گفته مادری که دارای یک نوزاد 25 روزه بود«نوزاد من در این چند روز بدون شیر خشک مانده و در هیچ کجای شهر نتوانستم یک قوطی شیر خشک پیدا کنم به همین دلیل مجبور به سفارش شیر خشک از تبریز شده ام که هنوز به دستم نرسیده و خودم که تازه عمل کرده‌ام به دلیل نبود دارو محل زخمهایم عفونت کرده و جهت درمان نه پزشکی هست که مراجعه کنم و نه دارویی برای درمان.
نبود کوچکترین امکانات بهداشتی برای سالمندان و از کارافتادگان
در حال بازگشت به داخل خودرو بودم که صدای بغض آلود یک خانم میانسال توجه من را به خود جلب کرد، جلوتر رفتم و مشکلش را جویا شدم با ناراحتی و صدایی لرزان در حالیکه اشک از چشمانش جاری بود از مشکلات پدر و مادرش در روستایی نزدیک به روستای خودشان گفت: «مادرم به علت سکته از کمر به پایین فلج است و پدرم نیز دچار آلزایمر است متاسفانه کل خانه آنها ویران شده و مجبورند در این سرمای سخت زمستان در داخل چادر بدون کوچکترین امکانات بهداشتی بمانند. چگونه یک پیرمرد و پیرزن مریض می توانند در این شرایط سخت دوام بیاورند؟
سخن آخر
با وجودحضور مدیران ارشد کشور در همان لحظات ابتدایی وقوع زلزله و دلجویی از مردم آسیب دیده، متاسفانه بر اساس مشاهدات میدانی خبرنگارمساوات آنلاین و اظهارات مردم منطقه هماهنگی خوبی میان نیروهای امدادی به‌ویژه هلال احمر وجود ندارد و این موضوع را می‌توان در توزیع اقلام موردنیاز مردم زلزله‌زده به وضوح مشاهده کرد.
نحوه توزیع اقلام حمایتی و امدادی در مناطق زلزله زده و هچنین عدم ارزیابی خسارت و آوار برداری در برخی از این مناطق نارضایتی مردم را به همراه داشته است. همه این موارد مشاهده شده، اقدام سریع مسئولان کشوری و استانی را جهت مدیریت بحران در این منطقه می طلبد که قطعا عدم رسیدگی و ساماندهی وضعیت موجود می تواند خسارات جبران ناپذیری را برای مردم زلزله زده به همرا داشته باشد.
