محمدعلی خالق نژاد – فعال اجتماعی و رسانه‌ای
صنعت گردشگری یکی از پدیده‌های مهم و به عنوان یکی از منابع مهم اقتصادی و عاملی موثر در توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جوامع انسانی محسوب می‌گردد و نقش پررنگی درشکوفایی اقتصاد کشورها ایفا می نماید؛ چرا که از لحظه ورود یک گردشگر، او برای تامین غذا و محل اقامت،رفت وآمد ،تفریح وگشت وگذار، خرید سوغاتی وکالا، بازدید از جاذبه های گردشگری و…. باید هزینه نماید .این هزینه‌ها با آوردن ارز به کشور میزبان به رونق اقتصادی آن کمک شایانی می کند. هرچه گردشگران بیشتری به کشور وارد شوند مشاغل بیشتری ایجاد خواهد شد و این موضوع برای کشوری که جمعیت جوانی دارد حائز اهمیّت بالایی است.
گردشگری وتوریسم با امنیّت سیاسی واقتصادی ارتباط تنگاتنگی داشته و وجود گردشگران زیاد دریک کشور حاکی از وجود امنیّت بالا درآن کشور است. از سویی رونق گردشگری در کشورهای همسایه ثبات منطقه ای به همراه می‌آورد و در یک فرآیند کلی‌تر به ثبات تمام جهان می‌انجامد.
صنعت توریسم وگردشگری ضمن درآمد زایی وایجاد کارآفرینی گسترده از بعد فرهنگی واجتماعی نیز مهم می باشد زیرا جوامع و کشورهای میزبان می‌توانند موجب نزدیکتر شدن ملل، اقوام و فرهنگ ها به یکدیگر شده و از طریق گردشگران به ترویج فرهنگ وآداب ورسوم اجتماعیشان بپردازند.
امروزه گردشگری به عنوان یک رویکرد مهم می‌تواند با برنامه‌ریزی اصولی و شناسایی مزیت‌ها و محدودیت‌ها، نقش موثری در توسعه و تنوع بخشی به اقتصاد بر عهده داشته باشد.
بسیاری از کشورها به صورت فزاینده ای به این حقیقت پی برده‌اند که برای بهبود وضعیت اقتصادی خود باید ابتکار عمل به خرج داده و درصدد یافتن راه های تازه ای برآیند، توسعه صنعت توریسم به ویژه برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه است، از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد.
صنعت گردشگری از لحاظ اقتصادی فرایندهای گوناگونی را ایجاد می کند که اثرات آن در تولید ناخالص ملی، کارآفرینی ، بکارگیری منابع انسانی و بکارگیری بخش‌های مختلف اقتصادی نمایان است. بنابراین می توان گفت که صنعت توریسم عاملی مهم در جهت توسعه اقتصادی جوامع بوده و می تواند با ایجاد نوعی کارآفرینی مزایای اقتصادی زیادی برای همه کشورها داشته باشد.
امروزه درمیان صنایع روبه رشد صنعت توریسم وگردشگری به علت تاثیر گذاری آن بر فرایند تولید، اشتغال وتوسعه اقتصادی برای بسیاری از کشورها ازاهمیت ويژه اي برخوردار است. آگاهی جوامع از اینکه گردشگری منبع درآمدی ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه‌ای دراختیار یک کشور قرار می دهد باعث شده است که توریسم وگردشگری مفهومی به غایت گسترده درابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی پیدا کرده و به عنوان یک صنعت تلقی شود. برهمین مبناست که اقتصاد‌دانان توجه و تمرکزخود را بر روی این صنعت معطوف می‌دارند چون براین باورند که گردشگری وتوریسم صنعت مولّد و اشتغال زایی است.
گردشگری ازجمله فعالیت‌هایی است که قابلیت اثربخشی برافراد برای گرایش آنان به سمت کار آفرینی دارد .این صنعت به اندازه‌ای در توسعه اقتصادی، اجتماعی اهمیّت دارد که دانشمندان علم اقتصاد آن را ” صادرات نامرئی” نام نهاده‌اند، بطوریکه گردشگری با پویایی خاص خود می تواند تاثیر ات به سزایی برتحولات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در سطوح مختلف ببن المللی، ملی و محلی به ویژه کارآفرینی برجای گذارد واز این جهت است که می‌توان گفت “صنعت توریسم پاک ترین صنعت دردنیاست .
“گردشگری و توریسم پدیده ای است که از دیرباز درجوامع انسانی مختلف وجود داشته است، امّا با ورود به عصر مدرن به صورت یک صنعت سودآور درآمده ومورد توجه بسیاری از کشورهای دنيا قرار گرفته وهرساله با رشد وتوسعه قرین وهمراه بوده است. اقتصاددان از صنعت توریسم وگردشگری همواره به عنوان یک صنعت مُوَّلِد سرمایه واشتغال زا نام برده وتوجه ویژه‌ای به این صنعت مُوَّلِّد دارند ازاین روست که معتقدند توسعه اصولی گردشگری به لحاظ اقتصادی موجب افزایش درآمد و ارزآوری می‌شود.
صاحب نظران علم اقتصاد براین عقیده اند که اگر کشوری بتواند از قابلیت ها استفاده کرده و چرخه‌های این صنعت را در کشورش به حرکت درآورد شاهد شکوفايي در سطح اقتصاد کشور خواهند بود، از دیگر سوگردشگری به عنوان صنعتی که دائماَ در معرض تغییرات محیطی من جمله تغییر دروجه تقاضا (بازار) است به بستری مناسب برای ظهور و رشد کارآفرینی وبالا رفتن کیفیت زندگی تبدیل شده است.
باتوجه به اهمیت کارآفرینی درتولید ثروت ویژگی گردشگری به عنوان ابزاری بالقوه برای توزیع و بازتوزیع ثروت درتمام سطوح جامعه، به نظر می‌رسد هم‌افزايي کارآفرینی درحوزه گردشگری بتواند به عنوان کمک موثری در راستای توسعه وتوانمند سازی ورشد کیفیت زندگی جوامع میزبان قلمداد گردد.
بنابراین صنعت گردشگری یکی از پدیده‌های مهم ونیز به عنوان یکی از منابع اساسی وحیاتی اقتصادی وعاملی موثر درتوسعه فرهنگی، اجتماعی واقتصادی جوامع انسانی به شمار می‌رود . امروزه گردشگری به عنوان یک رویکرد مهم می تواند با برنامه ریزی اصولی وشناسایی مزیّت‌ها ومحدودیت‌ها، نقش موثری درتوسعه وتنوع بخشی به اقتصاد داشته باشد. بسیاری از کشورهابه صورت فزاینده ای به این حقیقت پی برده اند که برای بهبود وضعیت اقتصادی خود باید ابتکار عمل به خرج داده ودرصدد یافتن راههای نو و بدیع برای رونق بخشیدن این صنعت پاک وسود‌آور برآیند.
توسعه صنعت توریسم، به ویژه برای کشورهای درحال توسعه که با معضلاتی همچون بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی واقتصاد تک محصولی مواجه است از اهمیت بسزایی برخوردار است. صنعت گردشگری ازلحاظ اقتصادی فرایندهای گوناگونی را ایجاد می کند که اثرات آن درتولید ناخالص ملی ،کارآفرینی، بکارگیری منابع انسانی ونیز بکارگیری بخش های اقتصادی نمایان است. بنابراین می توان گفت صنعت توریسم عاملی مهم در راستای توسعه اقتصادی جوامع بوده ومی‌تواند با ایجاد نوعی کارآفرینی در عرصه های مختلف مزایای اقتصادی فراوانی برای کشورها درپی داشته باشد .
درقسمت دوم یاداشت به جاذبه های توریستی وگردشگری تکاب پرداخته خواهد شد.
